شرایط تغییر نام در شناسنامه
اگر در شناسنامه پدر، سیادت او (سید بودن) ذکر شده باشد، در شناسنامه فرزندان او نیز آوردن "سید یا سادات" کنار اسم آن‌ها، الزامی است.
مطابق با ماده ۲۰ قانون ثبت احوال کشور، قوانینی درخصوص تغییر نام و نام‌خانوادگی وجود دارد که فرد با داشتن شرایط مشخص شده می‌تواند درخواست تغییر اسم و فامیل خود را بدهد. در مجله دلتا به بررسی نظر قانون در خصوص تغییر نام و نام خانوادگی پرداخته شده است.
قوانین تغییر نام و نام خانوادگی
به نقل از سازمان ثبت احوال کشور، انتخاب اسم با اعلامکننده است. برای نامگذاری افراد، یک نام ساده یا مرکب که در عرف جامعه یک نام محسوب می‌شود، انتخاب خواهد شد. شایان ذکر است که آوردن سیادت (سید بودن) در شناسنامه ساداتی که سیادت آنان در شناسنامه والدین آن‌ها درج شده باشد یا سیادت آنان با دلائل شرعی ثابت گردد، الزامی است. مگر کسانیکه خود را سید ندانند و یا عدم سیادت آنان شرعا احراز شود.
لیست اسامی مجاز برای تغییر نام
به موجب ماده ۲۰ قانون ثبت احوال و تبصره‌های آن انتخاب نام‌های زیر ممنوع و دارندگان آن‌ها می‌توانند با رعایت مقررات مربوطه نسبت به تغییر آن اقدام کنند.
۱. اسامی مرکبی که عرفا یک نام محسوب نمی‌شوند (اسامی مرکب ناموزون) مانند: سعید بهزاد، شهره ، فاطمه، حسین معروف به کامبیز و…
۲. نام‌هایی که موجب هتک حیثیت مقدسات اسلامی می‌گردد. مانند: عبدالات، عبدالعزی (لات و عزی، نام دو بت در مکه معظمه دوران قبل از اسلام است)
۳. عناوین؛ اعم از عناوین لشکری و یا کشوری و یا ترکیبی از اسم و عنوان. مانند: سروان، سرتیپ، دکتر، شهردار و یا سروان محمد و شهردار علی
۴. القاب؛ اعم از ساده و مرکب. مانند: ملک الدوله، خان، یا شوکت الملک، حاجیه سلطان و سلطانعلی
۵. اسامی زننده و مستهجن؛ زننده و مستهجن آن دسته از اسم‌هاست که بر حسب زمان، مکان یا مورد به دلایل زیر برای دارنده آن زننده و مستهجن باشد و مراتب به تایید شورای عالی برسد.
- اسامی که معرف صفات مذموم و مغایر با ارزش‌های والای انسانی است. مانند: گرگ، قوچی و…
- اسامی که با عرف و فرهنگ غالب و مقدسات مذهبی مردم مغایر باشد. مانند: لات، خونریز، چنگیز و …
- اسامی که موجبات اشاعه و ترویج فرهنگ بیگانه گردد. مانند: وانوشکا، ژاکاردو، شاهدوست و…
- اسامی که موجب تحقیر اشخاص بوده و یا معنای لغوی آن در جامعه قابل پذیرش نباشد. مانند: صد تومانی، گت آقا، کنیز، گدا و …
۶. اسامی نامتناسب با جنس. مانند: ماشاءاله برای زنان و یا انتخاب نام اشرف و یا اکرم برای آقایان
۷. حذف کلمات زائد و غیرضروری در نام اشخاص. مانند: قلی، غلام، گرگ ( مثل غلامعلی – غلامرضا و…) ذولف و قوچ
۸. تصحیح اشتباهات املائی در نام اشخاص که بدلیل عدم آشنایی مامور ثبت با لهجه‌ها و الفاظ و معانی محلی و یا ناشی از تلفظ اظهارکننده پیش آمده است. مانند زُهراب به سهراب و یا منیجه به منیژه و…
۹. هم نام بودن فرزند با پدر و یا مادر در یک خانواده.
۱۰. هم نام بودن برادران یا خواهران در یک خانواده.
۱۱. تغییر اسم از صورت عربی به شکل فارسی از قبیل رحمن به رحمان، اسمعیل به اسماعیل، اسحق به اسحاق و …
۱۲. تغییر نام کسانیکه با تأیید مراجع ذیصلاح به دین مبین اسلام مشرف می‌شوند.
۱۳. تغییر نام افرادی که نام آن‌ها اسامی ایام هفته باشد. مثل شنبه، جمعه و …
۱۴.تغییر نام اشخاصی که تغییر جنسیت داده و دادگاه حکم به تغییر نوع جنس درمدارک هویتی آن‌ها داده است.
شایان ذکر است پیشوند ” عبد ” خاص اسامی و صفات ذات پروردگار است و در سایر موارد متقاضی می‌تواند تقاضای حذف آن را داشته باشد.
شرایط تغییر نام
اشخاص زیر می‌توانند با مراجعه به ادارات ثبت احوال نسبت به درخواست تغییر نام اقدام کنند:
- اشخاص بالای ۱۸ سال
- افراد کمتر از ۱۸سال که دارای حکم رشد باشند.
- پدر یا جد پدری با ارائه شناسنامه خود برای فرزندان کمتر از ۱۸سال
- سرپرست قانونی (قیم، امین، وصی) برای افراد صغیر و محجور با ارائه مدارک مستند که سمت او احراز شده باشد.
پیشنهاد مطالعه : برای آشنایی بیشتر با شرایط حذف نام همسر از شناسنامه”حذف نام همسر از شناسنامه” را مطالعه کنید.
همچنین بخوانید:
برای مشاهده مطالب بیشتر از مجله حقوقی دلتا دیدن نمایید